Dobrze zaprojektowane i urządzone wnętrze ma, zaraz po lokalizacji, kluczowy wpływ na wartość nieruchomości. Kiedy w grę wchodzi dodatkowo historyczny zarys, nawiązanie do niego może mieć istotne znaczenie dla jej potencjału.
Oprócz spełniania funkcji estetycznych, sztuka zawsze miała za zadanie przyoblekać w formę ważne treści. – Jej istotą było nie tylko wyrażanie pragnień, ale też ucieleśnianie kluczowych wartości, które w poszczególnych czasach były wyjątkowo ważne i spajały się z historycznymi ideami. – mówi Anna Sadowska z pracowni architektury wnętrz Sadler. Jedną z takich tendencji w sztuce z przełomu XIX i XX wieku było dążenie do wykreowania wszechobecnego w całej Europie stylu narodowego. W zależności od konkretnego państwa, przybierał on różne formy, co wynikało z odmiennych postaw oraz hołdowanych wartości. Szczególną postać ów styl narodowy przybrał w Polsce, będącej w tamtym czasie pod zaborami. Analiza kilku kategorii składających się na nasz unikalny styl pozwoli dostrzec, jak odniesienie do patriotyzmu przełożyło się na dominującą ówcześnie architekturę.
Polski styl narodowy
W Polsce styl narodowy ujawnił się pod postacią dworków obecnych zarówno na wsiach, jak też w miastach. Te drugie miały raczej charakter miejskich wilii, które do dzisiaj podziwiać możemy chociażby w Warszawie (na Mokotowie czy Żoliborzu) lub w podwarszawskich miejscowościach. W wyniku zwiększającej się świadomości narodowej styl dworkowy miał być nośnikiem szczególnych idei, które z jednej strony silnie nawiązywały do ducha szlacheckiego, z drugiej zaś miały przybrać nową, wyjątkową, eklektyczną formę. Taki był właśnie polski dworek wyróżniający się swoim oryginalnym stylem, na który składało się kilka elementów.
Pierwszy z nich to rzucający się w oczy niezwykle okazały portyk kolumnowy (zazwyczaj z dwiema lub czterema kolumnami). Charakterystyczny dla dworku polskiego będzie także czterospadowy dach oraz kubiczna bryła budynku. – Połączenie tych części w jedną, spójną całość pozwoliło na zaprojektowanie urokliwych dworków, które urzekały nie tylko formą, ale również swoim nawiązaniem do folkloru i ludowości.- mówi Anna Sadowska z firmy Sadler. Czołowymi polskimi projektantami, tworzącymi w tym stylu, byli chociażby Józef Czajkowski (autor projektu dworu w Opinogórze), Romuald Gutt (tworzący zarówno w stylu dworkowym, jak i modernistycznym), Tadeusz Tołwiński czy też łączący modernizm i historyzm Jan Fryderyk Heurich.
Tradycja, ale z postępem
Prócz wyrafinowanej i oryginalnej na arenie międzynarodowej formy, dworki miały szerokie znaczenie dla polskiej kultury. Z jednej strony ucieleśniały wartości rodzinne, czego wyrazem jest ich okazałe wejście. Sprawia ono wrażenie, jakby wprost zapraszały do środka, by wraz z pozostałymi członkami dużej rodziny zasiąść przy stole i biesiadować. Z kolei lokalizacja dworków – w dużej mierze była to malownicza, polska wieś – to wspomniane już odwołanie do ludowości. Bardzo wyraźnie podkreślona jest rola więzi rodzinnych, przywiązanie do ziemi i swojego kraju, ówcześnie zniewolonego, jednak dalej istniejącego w świadomości patriotycznego narodu. Mimo wszystko, choć założenia odnośnie idei stylu narodowego silnie czerpały z naszej historii, kreacji stylu towarzyszyło poczucie, że należy stworzyć coś nowego i wyjątkowego.
Mimo upływu czasu, założenia formalne nie straciły swojej atrakcyjności, gdyż pozwoliły nam wykreować jedyny i unikalny styl dworkowy, którego architektoniczne zdobycze możemy podziwiać z dumą aż po dzisiejszy dzień.
Jerzy Węglarz, Poland Sotheby’s International Realty
Anna Sadowska, pracownia architektury wnętrz Sadler
